Pająk – interpretacja

Autorem interpretacji jest: Leila.
Utwór pochodzi z tomu "Wachlarz" wydanego w 1927 roku, zapoczątkowującego drugi okres twórczości Marii Pawlikowskiej - Jasnorzewskiej. Znamienny dla tego okresu jest odwrót od koncepcji dobrotliwego Boga, zakłopotanego własymi dziełami (Jak na przykład w wierszu "Szarotka") W tym utworze jednak odnajdujemy element z wcześniejszego okresu. Autorka przedstawia tu świat widziany oczami kobiety, ale także oczami filozofa.Kobiety - bo arachnofobia jest jedną z typowo kobiecych przypadłości, można nawet powiedzieć, że stworzenie jakim jest pająk mogło by być urzeczywistnieniem kobiecych lęków.

Na samym początku podmiot liryczny stawia pytanie: "I jakże kochać ziemię na której są pająki i Stwórcę, w którego głowie sen o pająku się błąka? Bóg nie jest więc ukazywany zupełnie tak, jak na przykład w "Niebieskich migdałach" czy "Różowej magii" Podmiot liryczny odkrywa, że Bóg znany i kochany jako stwórca tego co dobre i piękne jest także stwórcą tego co wydaje się nam brzydkie, co budzi lęk, czego istnienia nie potrafimy wytłumaczyć, uzasadnić kryterium przydatności. Jednocześnie podmiot liryczny stawia w wątpliwość stwierdzenie jakoby istota taka jako Idea koniecznie musiała pochodzic z niebaNastępnie pyta:A nuż gdzie w niebie lub piekle spotkami Ideę Pająka" I tu widzimy właśnie wcześniej zasygnalizowane przeze mnie spojrzenie z punktu widzenia filozofa. Nietrudno tu zauważyć nawiązanie do teorii Idei Platona, która mówi, że wszystko co znajduje się w świecie zmysłowym ma swój odpowiednik w świecie Idei, a tak właściwie to każda rzecz zmysłowa jest odpowiednikiem jakiejs Idei z tego względu, że w świecie Idei jest bytem a w świecie zmysłowym ma byt zapożyczony. Podmiot liryczny na pewno zdaje sobie sprawę z tego, że jego dusza zgodnie z powyżej wspomnianą teorią przsebywala kiedys, przed przybraniem empirycznego kształtu w świecie Idei. Idea oznacza tyle co dobro i piękno samo w sobie, podmiot liryczny dziwi się więc: Jak mogło by byc możliwe spotkanie Idei Kobiety z Ideą Pająka w piekle?Czy możliwe więc, by istniała jakaś inna siła sprawcza?

Następnie mamy do czynienia z opisem pająka charakterystycznym dla autorki, unaoczniającym wygląd stworzenia przez zastosowanie techniki zbliżeń, tworzącym coś w rodzaju "mikrokosmosu". Podmiot - kobieta chce jakby obejrzeć przez mikroskop oddzielnie każdą część stworzenia, które budzi w niej taki lęk - sama myśl o szczecinie na jego nodze "odwłoku jak tłuste serce" i "gnieździe oczu mnogich" przeraża podmiot liryczny do tego stopnia, że nagle ze strachem zadaje sobie kolejne pytanie - zastanawia sie co by bylo gdyby spotkała to stworzenie gdzieś w świecie Idei i tak się go przestraszyła, że nie urodziłaby się nigdy więcej.

Można ten temat potraktować bardzo poważnie, ale można również spojrzeć na całość z przymrużeniem oka... Jak? Po prostu uznać, że całość w rzeczywistości może byc niczym więcej jak... zwykłą autoironią!

Przeczytaj także: Miłość (Wciąż rozmyślasz. Uparcie i skrycie) interpretacja

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.

Komentarze
Jacek Sojan

Dlaczego Jasnorzewska kwestionowała możliwość spotkania Idei Kobiety z Ideą Pająka w piekle? - to oczywiste, nie dożyła czasów sztuki filmowej w rodzaju Kobieta Kot; siłą sprawczą istnienia pająka jest jego użytkowa niezbędność w przyrodzie, w której nie ma rzeczy niepotrzebnych. Leila - wybrałaś sobie fascynujący temat rozważań, i wiem, że powyższe to polemika z autorką wiersza, nie z interpretatorką. Skąd u wykształconej poetki takie pomieszanie pojęć - Platon i piekło. Chyba żeby tu przyjąć piekło za estetykę, też Ideę, którą kierując się - kobieta gubi się - bo w tym odniesieniu to zgubna optyka. Jestem ponadto przekonany, że wszystko, co raz wyobrażone, istnieje na zawsze. Zatem wiersz jest obrazem wplątania się poetki-muchy w sieć własnej wyobrażni, bo najczęściej sami padamy jej ofiarą. Nie potrzeba podpierać się Ideą - ludzie-pająki istnieją. Kobiety i mężczyźni. Ale to odmienny temat. Dziękuję za myślowe inspiracje - czekam na jeszcze.

wio

Zawiodłam się na tej stronie :-(

kasia

wszystkie wiersze Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej sa świetne i bardzo mi sie podobają.kryją w sobie ogromna tajemmice ktorej nigdy nikt nie odkryje i to jest wlasnie najciekawsze.polecsam wszystkim

kasia

wszystkie wiersze Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej sa świetne i bardzo mi sie podobają.kryją w sobie ogromna tajemmice ktorej nigdy nikt nie odkryje i to jest wlasnie najciekawsze.polecsam wszystkim

molly

niwyobrazalne dla mnie jest to ze potrafila poruszac tematy o ktorych wszyscy mysleli ale nikt nie mial odwagi przedstawic na forum!!jestem zdania ze wspolczesni poeci powinni brac za przyklad wlasnie tworczosc Jasnorzewskiej!oczywiscie nie mam na mysli tego zeby pisali tak jak ona czy probowali ja nasladowac ale jezeli juz amja pisac to nieh przynajmniej maja jakies wzorce godne uwagi!!jezeli JASNORZEWSKA BY ZYLA TO PO PROSTU POWINNA BYC POSTAWIONA NA PIEDESTALE POLSKIEJ SZTUKI BO Z TEGO CO MI WIADOMO TO DO TEJ PORY NIE AM JEJ NA MIEJSCU JEJ ODPOWIEDNIM!!strona nie najlepsza ale da sie przebrnac:)ludzie czytajcie piekne wiersze nie tylko Jasnorzewskiej!!zachecam do polskiejk poezji!!

wiolcia

wez zajmij sie czyms innym.trace czas na tej stronie

ziom

Nie mogliście wyświetlić innych!

kToŚ

Jak dla mnie może być, ale mogłoby być lepsze ;-(

xyz

pstro seweryn ser florf

gostek

do kitu z takim opracowaniem

Lena

z pełnym szacuniem jednak wydaje mi się że jest to niestety nie to co pawlikowska chciała nam przekazać . wiersz ma duzo głędsze znaczenie i napewno bogata symbolikę.

JASMA

Wiersze Pawlikowskiej są bardzo głębokie jeśli chodzi o treść i znaczenie jakie chciała nam przekazać, osobiście jednak mam małe problemy z interpretacją jej utworów i byłoby fajnie, gdyby na tej stronie pojawiło się trochę więcej wierszy właśnie tej autorki.

Sebol

potrzebuje interpretacje titanic :)

madzia

to jest wprost tragiczne,do kosza z tym

ja jo

ta strona jest do dupy