Charakterystyka porównawcza Klary i Podstoliny

Autorem charakterystyki jest: Piotr Kostrzewski.

Zemsta Aleksandra Fredry to doskonała komedia, ukazująca w krzywym zwierciadle polskie charaktery narodowe. Mamy tutaj więc Cześnika Raptusiewicza - warchoła pełną gębą i jego odwiecznego wroga Rejenta Milczka - sprytnego bigotę z zamiłowaniem do pieniędzy. Najbardziej wkrada się w sympatię widza Papkin - postać której niewiele w historii polskiej literatury może dorównać. Niemniej Zemsta to również dwie silne postaci kobiece, ciekawe charaktery zapadające w pamięć od pierwszego pojawienia na scenie. Klara Raptusiewiczówna i Podstolina, bo o nich mowa, mogą wręcz uchodzić za swoje odbicia w krzywym zwierciadle.

Klara i Podstolina - dwa różne charaktery kobiet w Zemście

Losy Klary i Podstoliny są ze sobą niezaprzeczalnie związane. Młoda szlachcianka, bratanica Cześnika Raptusiewicza, jest spadkobierczynią sporego majątku. Niestety, zgodnie z testamentem, nie może nim dysponować aż do wyjścia za mąż. Obowiązki opieki nad spadkiem Klary objęła Podstolina, spowinowacona z dziewczyną poprzez jedno ze swoich małżeństw. Ta druga jest bowiem wdową, miała już trzech mężów.

W pewnym sensie postaci te można porównać na zasadzie przeciwieństw. Młoda dziewczyna chciałoby się powiedzieć niedoświadczona w kontaktach z mężczyznami i konkretna, nadal urodziwa wdówka. Ciekawym motywem tego porównania może być również fakt brania Podstoliny za bogatą, zaś brak zainteresowania majątkiem Klary. Ma to dosyć duże znaczenie dla wydarzeń oraz ostatecznego szczęśliwego zakończenia komedii.

Niemniej to charaktery obu kobiet są najbardziej jaskrawym wyznacznikiem różnic między nimi. One determinują bowiem postawy wobec świata, szczególnie zaś mężczyzn i miłości. Być może wynika to poniekąd z życiowych doświadczeń oraz wieku, którym Podstolina góruje nad Klarą. Wiele cech, którymi charakteryzują się bohaterki Zemsty, jest raczej stałym elementem ich osobowości. Warto więc przyjrzeć się tym najważniejszym, przedstawionym na łamach utworu hrabiego Fredry.

Charakter

Klara to młoda, bardzo inteligentna kobieta. Przedstawiona jest jako łagodna, chociaż nie bierna. To niezwykle ciekawa część jej charakteru. Klara ma bowiem własne zdanie, nie podlega tylko namowom ze strony mężczyzn. Dobrze widać to między innymi na przykładzie rozmowy z Papkinem. Rezolutna kobieta wymyśla tam zadanie nie do wykonania dla swojego amanta, zarazem nie odmawiając mu wprost. Można przyjąć, że charakter Klary najlepiej ujmują cechy:

  • Szlachetność - Klara odmawia ucieczki z Wacławem, gdyż naraziłoby to ją na utratę czci. Jako szlachciance, utrata własnego honoru i niesława byłaby dla niej niezwykle dotkliwa
  • Odwaga - wbrew pozorom dziewczyna jest odważna. Jej męstwo nie wynika jednak z odwagi w buntowaniu się na sytuację a próby odważnego jej rozwiązania. Aby wziąć ślub z Wacławem, proponuje zaskarbić go sobie poprzez Podstolinę. Jest to wyraz cichej odwagi połączonej z niezwykłą przenikliwością umysłu.
  • Dobroć - Klara ukazana jet jako osoba dobra, współczująca i niechowająca urazy. Nie ma pretensji do Podstoliny o chęć odebrania jej Wacława, co więcej, spłaca jej dług z intercyzy.

Podstolina stanowi częściowe przeciwieństwo Klary. Jest to kobieta niemłoda, chociaż nadal atrakcyjna. Jak na potrójną wdowę jest jednak niezwykle energiczna. Charakteryzuje ją przy tym:

  • Spryt - Podstolina jest kobietą niezwykle obrotną. Wiedząc, że wraz z zamążpójściem Klary straci swoje dochody, szuka usilnie wyjścia z sytuacji. Rozwiązaniem jest odpowiednie małżeństwo, do którego wdowa dąży.
  • Niestałość - dla kobiety dawane obietnice nie mają większego znaczenia. Bardzo szybko zerwała zaręczyny z Raptusiewiczem, gdy na horyzoncie pojawił się dawny kochanek i finansowo lepsza partia.
  • Samolubstwo - Podstolina dba głównie o siebie. Każda jej decyzja podyktowana jest zyskiem. Mało myśli o uczuciach innych, zależy jej głównie na odpowiednim ustawieniu własnej osoby.

Stosunek do mężczyzn

Klara jest szczerze oddana swojemu Wacławowi. Kocha go, jest to uczucie pewne i stałe. Nie ulega namowom Papkina, walczy też o swojego ukochanego do końca. Co prawda robi to raczej z drugiego planu, niemniej nadal stanowi to wyraz wielkiej miłości.

Podstolina mężczyzn traktuje zaś w sposób bardzo przedmiotowy. Była już mężatką trzy razy, dla swojego zysku może również zostać i czwarty. Potrzebuje jednak partii dobrze ustawionej, gdyż nie ma zamiaru być biedną na starość. Mimo swojego wieku zdaje sobie sprawę ze swojej urody, wydaje się też osobą obeznaną w dziedzinie romansu. Niegdyś łączyło ją coś bardzo burzliwego z Wacławem i chętnie wróciłaby do tego czasu. Nie można więc o niej powiedzieć, by była kobietą stateczną.

Stosunek do miłości

Jeżeli chodzi o miłość, Klara jest szczera w swoich uczuciach do Wacława i wiernie mu oddana. Podstolinę interesują zaś bardziej pieniądze i romanse niż trwałe uczucia. Niemniej, wydaje się podświadomie tęsknić za taką miłością. Wierzy bowiem uporczywie, że jej romans z Wacławem da się jeszcze odnowić. Niemniej w końcowej scenie nie staje na przeszkodzie młodej parze, co świadczy o niej bardzo dobrze.

Można wiec powiedzieć, że dla obu kobiet miłość była ważna. Różnicą między Klarą i Podstoliną był pragmatyzm oraz doświadczenie życiowe tej drugiej.


Przeczytaj także: Wątek miłosny w Zemście - miłość Wacława i Klary - opis wydarzeń, streszczenie

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.