Powieść Stefana Żeromskiego „Przedwiośnie” ukazała się w 1924 roku. Wątki polityczne przeplatają się z biografią głównego bohatera, Cezarego Baryki. Autor ukazał proces dojrzewania młodego człowieka oraz skomplikowaną sytuację w odrodzonej Polsce. Kompozycja powieści jest niespójna i niekonsekwentna, co niektórzy krytycy uznawali za jej wadę. Zróżnicowana tematyka i konstrukcja sprawiają jednak, że dzieło jest interesujące i doskonale oddaje zmiany, zachodzące w życiu młodego Baryki.
Powieść składa się z wprowadzenia („Rodowód”) oraz trzech nierównych części („Szklane domy”, „Nawłoć”, „Wiatr od wschodu”). Każda z części ma inną stylistykę i koncentruje się na jednym z wątków. Całą powieść scala biografia Cezarego Baryki. Następne części ukazują kolejne etapy jego życia. Czytelnik obserwuje, jak Cezary dorasta i kształtuje własny światopogląd. Powieść rozpoczyna „Rodowód”. Opisuje dzieciństwo Cezarego i losy rodziny Baryków przed 1914 rokiem. Ma formę ironicznego wprowadzenia. Trzecioosobowy, wszechwiedzący narrator nie jest obiektywny. Opisuje świat oczami Cezarego. Baryka krytycznie podchodził do swoich rodziców i ich patriotyzmu. Narrator ironicznie odnosi się do ich tęsknoty za polską oraz szlacheckiej dumy. Wprowadzenie ma formę biografii. Narrator przedstawia kolejne wydarzenia, koncentrując się na tych najważniejszych, z perspektywy dalszego życia Czarka. Pojawia się realizm historyczny. Narrator nawiązuje do powstania listopadowego, na skutek którego Kalikst Baryka stracił rodowy majątek.
Część pierwsza została zatytułowana „Szklane domy”, od słynnej legendy, którą Seweryn Baryka opowiedział synowi podczas podróży. Podobnie jak wprowadzenie, ma formę biografii. Kompozycja jest jednak bardziej swobodna, została utrzymana w luźnym, gawędziarskim tonie. Przypomina chaotyczne notatki z czasów I wojny światowej i rewolucji bolszewickiej, sporządzone w trzeciej osobie przez ich naocznego świadka. Narrator przytacza anegdoty z życia Cezarego. Ton zmienia się, gdy opisuje krwawe walki w Baku. Powieść miejscami przypomina reportaż z pola bitwy. Narrator opisuje krwawą rzeź między Ormianami i Tatarami. Podaje daty tych wydarzeń i liczbę poległych. Narracja wciąż pozostaje jednak bardzo personalna. Przeżycia wewnętrzne Cezarego również odgrywają ważną rolę w powieści. Narrator skupia się na z pozoru nieistotnych wydarzeniach, które mają wpływ na jego światopogląd. Należą do nich skradziona obrączka Jadwigi oraz widok martwego ciała pięknej Ormianki.
Druga część powieści nosi tytuł „Nawłoć”, ponieważ Baryka odwiedził majątek swojego przyjaciela, Hipolita Wielosławskiego, we wsi o tej właśnie nazwie. Ten fragment utworu jest najprostszy w odbiorze. Jest też najbardziej rozbudowany, mógłby pełnić rolę samodzielnej noweli. Narracja jest urozmaicona opisami przyrody oraz licznymi dialogami. Druga część powieści jest utrzymana głównie w konwencji komiczno-sielankowej. Życie mieszkańców Nawłoci było wypełnione rozrywkami. Pojawiają się sceny komiczne, takie jak ucieczka Wandy przed perliczkami. Dworek w Nawłoci jest inspirowany Soplicowem, opisanym w epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Obecny jest także wątek kryminalny, Karolina została otruta przez Wandę. Stylistyka zmienia się, gdy narrator opisuje realia życia chłopów. Komizm zmienia się w naturalizm. Baryka odwiedził zaniedbany folwark w Chłodku. Spotkał tam komorników, żyjących w skrajnej biedzie. Druga część powieści jest skoncentrowana na prywatnym życiu Cezarego. Ważną rolę odgrywają postaci drugoplanowe, takie jak Karolina Szarłatowiczówna i Laura Kościeniecka.
Trzecia część utworu została zatytułowana „Wiatr od wschodu”, ponieważ Żeromski ukazuje środowisko polskich komunistów, zafascynowanych przemianami społecznymi w Rosji. Ten element powieści znacznie różni się od części drugiej. Posiada cechy prozy politycznej, ponieważ naprawa odrodzonej Polski wysuwa się na pierwszy plan. Pojawiają się elementy gatunków dziennikarskich, takich jak reportaż i sprawozdanie. Narrator szczegółowo opisuje zebranie warszawskich komunistów. Druga część powieści opiera się na kontrastach, między różnymi koncepcjami naprawy Polski. Dialogi skupiają się głównie na poglądach politycznych bohaterów. Życie prywatne Baryki schodzi na dalszy plan, chociaż chłopak po raz ostatni spotyka się z Laurą Kościeniecką.
Zakończenie powieści jest otwarte, daje czytelnikowi możliwość samodzielnej interpretacji. Cezary wziął udział w demonstracji robotniczej, ale potrafił pokazać swoją odrębność i zdolność samodzielnego myślenia, ubierając polski mundur i odłączając się od tłumu. Powieść miała przede wszystkim skłaniać do refleksji na temat przyszłości odrodzonej Polski.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.