Skąpiec jako komedia charakterów

Autor Molier
Autorką opracowania jest: Adrianna Strużyńska.

Komedia molierowska opiera się głównie na komizmie postaci. Podobnie jest w przypadku „Skąpca”. Autor wyolbrzymia wady głównego bohatera, przez co Harpagon staje się postacią komiczną. Jest zabawny, ze względu na swoje działania i cechy charakteru. Skąpstwo Harpagona jest najistotniejszym elementem fabuły. Ma większe znaczenie od intryg, które snują bohaterowie.

Komizm „Skąpca” jest związany głównie z Harpagonem. Skąpstwo jest jedyną cechą jego charakteru. Harpagon przypomina raczej uosobienie przywary, niż prawdziwego człowieka. Nie jest skomplikowaną postacią, posiadającą pogłębioną charakterystykę. Pieniądze są dla niego jedyną motywacją do działania. Harpagon nie posiada uczuć, darzy niechęcią nawet własne dzieci. Jego zaręczyny z Marianną również są podyktowane chęcią zdobycia posagu, a nie znalezienia towarzystwa na starość.

Bohater ma obsesję na punkcie pieniędzy, przez co staje się śmieszny i godny politowania, a nie groźny. Harpagon przez cały czas myśli wyłącznie o swoim majątku. Ukrył w ogrodzie szkatułkę z dziesięcioma tysiącami talarów, dlatego nie może zaznać spokoju. Każdy dźwięk jest dla niego ostrzeżeniem przed zbliżającym się złodziejem. Harpagon staje się paranoikiem, podejrzewa wszystkich o kradzież. Jest nawet przekonany, że własny syn byłby w stanie go zamordować. Gdy jego największy lęk się ziszcza, szkatułka zostaje skradziona, traci panowanie nad sobą. Harpagon jest przykładem człowieka, który stracił kontrolę nad własnym życiem. Nie jest bohaterem dynamicznym, nie przechodzi wewnętrznej przemiany. W finale komedii, pragnie tylko uściskać swoją szkatułkę.

Harpagon nie jest jedyną postacią komiczną w utworze. Zabawne jest również zachowanie Jakuba, pełniącego w jego domu rolę stangreta i kucharza. Służący jest nieposłuszny, chociaż wie, że jego pan bywa okrutny. Komiczne jest już wykonywanie przez niego obowiązków, które powinny pełnić dwie osoby. Jakub zmienia uniform, w zależności od tego, czego się od niego oczekuje w danej chwili. Jakub jest barwną postacią, która ma odwagę szczerze mówić, co myśli. Gdy jednak Harpagon mści się na nim za prawdę, postanawia że od tej pory będzie kłamał. Oskarża więc Walerego o kradzież, chociaż nie jest to prawdą. Jakub udaje głupszego, niż w jest w rzeczywistości. Pełni rolę mediatora w konflikcie Kleanta i Harpagona, przez co doprowadza do zabawnej sytuacji. Przekręca wypowiedzi obydwu stron, więc mężczyźni niesłusznie myślą, że doszli do porozumienia. Służba odgrywa w domu Harpagona istotną rolę. Relacje pana domu z pracownikami, w pełni ukazują jego skąpstwo.

Komiczne jest także zachowanie Frozyny. Bohaterka wyróżnia się na tle pozostałych kobiet, ponieważ jest niezależna. Sama zarabia na własne utrzymanie. Zajmuje się swataniem par, ale nie zwraca uwagi na to, czy będą one odpowiednio dobrane. Zmusza młodą Mariannę do ślubu z Harpagonem, który ma ponad sześćdziesiąt lat.

Frozyna wie wiele na temat świata i ludzi, dlatego doskonale potrafi manipulować. Swatka kłamie, że Marianna uwielbia starszych od siebie mężczyzn. Przekonuje też, że Harpagon z pewnością będzie żył ponad sto lat. Słowa Frozyny są nieszczere, niedługo później zapewnia dziewczynę, że jej mąż niedługo umrze. Frozyna myśli, że otrzyma sowite wynagrodzenie za swoją pracę. Okazuje się jednak, że wcześniej nie miała do czynienia z takim klientem jak Harpagon. Komizm za każdym razem sprowadza się do skąpca. W relacjach z innymi, bohater w pełni ukazuje swoją chciwość i obsesję na punkcie pieniędzy. Tytuł komedii trafnie opisuje jej treść. Pozostali bohaterowie stanowią wyłącznie tło dla obsesji, która opanowała Harpagona.


Przeczytaj także: Skąpiec jako komedia molierowska

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.