Postępowanie głównego bohatera powieści Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” jest trudne do jednoznacznej oceny. Judym to idealista, całkowicie oddaje się idei poprawy warunków życia ubogich. Jego działania są jednak okupione licznymi porażkami i poświęceniami. W świecie Tomasza Judyma nie ma miejsca na kompromisy i półśrodki. Bohater całkowicie oddaje się wyznawanym przez siebie ideałom. Może stanowić wzór do naśladowania dla wszystkich idealistów. Jest wykształcony i empatyczny. Nie potrafi biernie patrzeć na ludzką krzywdę, chociaż sam w przeszłości doznał wielu przykrości. Podczas mieszkania u zamożnej ciotki, ze strony krewnej, gości, służby oraz rówieśników spotykała go przemoc słowna i fizyczna. Judym nie stał się jednak zgorzkniały, a wręcz przeciwnie, postanowił wykorzystywać swoje możliwości, aby pomagać innym.
Z pozoru, życie bohatera może wydawać się pasmem sukcesów. Judym urodził się w rodzinie ubogiego szewca, nadużywającego alkoholu. Wychowywał się na warszawskiej ulicy Ciepłej, zamieszkiwanej przez biedotę. Nie podzielił jednak losu biednych robotników. Po śmierci matki, został zabrany przez zamożną ciotkę. Kobieta traktowała go w bardzo zły sposób, ale Judym zdołał ukończyć szkołę, a następnie studia medyczne i praktyki lekarskie w Paryżu.
Bohater wydostał się z biedy, w której się urodził, dzięki swojej determinacji i ciężkiej pracy. Jest młodym, inteligentnym mężczyzną, przed którym otwierają się liczne możliwości. Posiada dobry i użyteczny zawód, pozwalający na prowadzenie spokojnego, dostatniego życia. Judym znajduje też miłość, z wzajemnością zakochuje się w Joasi Podborskiej. Jest jednak gotowy zrezygnować z tego wszystkiego, w imię wyższego dobra.
Działanie Judyma wynika z jego wewnętrznego przekonania, że ma do spłacenia dług wobec społeczeństwa. Udało mu się wydostać z biedy, dlatego sądzi, że musi całkowicie poświęcić się pomocy chłopom i robotnikom. Rozpoczyna realizację swojej misji od razu po powrocie do Warszawy. Podczas spotkania u doktora Czernisza, wygłasza odczyt na temat higieny. Jego intencje są dobre, chce zwrócić uwagę lekarzy na skandaliczne warunki, w których żyją ubodzy. Jego wystąpienie kończy się jednak wejściem w konflikt z warszawskim środowiskiem medycznym. Zła opinia na temat Judyma rozchodzi się po mieście. Gdy więc otwiera własny gabinet, nie przychodzi do niego ani jeden pacjent. Bohater musi się poddać i wyjechać na prowincję.
Judym otrzymuje pracę w uzdrowisku w Cisach. Ponownie stara się walczyć z dyskryminacją ludzi ubogich. Zanieczyszczone stawy powodują epidemię febry w folwarcznych czworakach. Dodatkowo, administrator Krzywosąd postanawia wylewać ścieki do rzeki, z której chłopi czerpią wodę.
Wszystkie sugestie Judyma zostają odrzucone przez zarząd ośrodka. Bohater w końcu traci panowanie nad sobą i wpycha Krzywosąda do stawu, przez co traci pracę. Judym wyjeżdża z Cisów pokonany, jedyną zmianą, którą udało mu się wprowadzić, jest odnowienie szpitala. Prawdopodobnie, gdyby był bardziej cierpliwy, wiceprezes Leszczykowski udostępniłby mu środki ze swojego funduszu dobroczynnego. Ta szansa zostaje jednak stracona.
Po przyjeździe do Zagłębia Dąbrowskiego, bohater jest przerażony warunkami, w których żyją i pracują górnicy. Postanawia więc zrezygnować z osobistego szczęścia i całkowicie poświęcić się pracy. Judym rozstaje się z narzeczoną, Joasią Podborską. Ta decyzja przysparza cierpienia, nie tylko jemu, ale też jego ukochanej. Bohater traci kobietę, która jest gotowa do poświęceń i ciężkiej pracy.
Należy docenić siłę Judyma, ponieważ lekarz nie poddaje się, mimo licznych porażek. Decyduje się na samotną walkę z niesprawiedliwością społeczną. Jego idealizm prowadzi go jednak do klęski. Jednostka nie jest w stanie naprawić całego świata. Poświęcenie Judyma jest więc daremne. Ludzie ubodzy zawsze będą istnieć. Lekarz powinien udzielać pomocy medycznej wszystkim, bez względu na majątek i pochodzenie oraz popularyzować wiedzę. Nie można jednak oczekiwać, że wysiłek jednego medyka całkowicie odmieni życie setek tysięcy ludzi. Judym odbiera sobie szansę na szczęście, dążąc do realizacji swoich wygórowanych ambicji.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.