Edyp to bohater główny i tytułowy tragedii Sofoklesa „Król Edyp”. Jest bohaterem tragicznym, robi wszystko, aby uciec przed swoim przeznaczeniem, ale nieświadomie je wypełnia. Jego los wywołuje współczucie czytelnika. Ma bogatą osobowość, pełną wewnętrznych sprzeczności. Edyp jest interesującym człowiekiem i oddanym władcą.
Edyp to typowy bohater tragiczny, ciąży nad nim fatum. Urodził się jako syn króla Teb - Lajosa i jego żony, Jokasty. Lajosowi przepowiedziano, że jego syn go zabije i poślubi własną matkę. Król Teb przebił więc dziecku stopy i kazał służącemu porzucić niemowlę w górach na pewną śmierć. Właśnie od tego wydarzenia pochodzi imię Edypa, które oznacza człowieka „o obrzękłych stopach”. Służący zlitował się jednak nad dzieckiem i zaniósł je na dwór bezdzietnego króla Koryntu, Polybosa i jego żony, Merope.
Małżeństwo wychowało Edypa jak własnego syna. Gdy bohater dorósł, udał się do wyroczni delfickiej. Usłyszał, że w przyszłości zabije ojca i poślubi matkę. Edyp postanowił opuścić Korynt, aby nie wypełniło się jego przeznaczenie. Po drodze spotkał starca z eskortą. Wywiązała się bójka, w wyniku której Edyp zabił mężczyznę. Był nim Lajos, jego prawdziwy ojciec. W ten sposób, wypełniła się pierwsza część przepowiedni. Edyp dotarł do Teb, gdzie władzę objął Kreon. W mieście przebywał sfinks, który mordował podróżnych, nieznających odpowiedzi na jego zagadkę. Edyp pokonał sfinksa, a w nagrodę otrzymał rękę Jokasty i został królem Teb. Wypełniła się więc druga część przepowiedni. Edyp doczekał się z własną matką czwórki dzieci: Polinejkesa, Eteoklesa, Antygony i Ismeny.
W momencie rozpoczęcia akcji utworu, Teby są nękane przez klęski i zarazę. Edyp cierpi razem ze swoimi poddanymi, można więc stwierdzić, że jest dobrym, oddanym władcą. Mieszkańcy Teb uważają go za wysłannika bogów na ziemi, a Edyp traktuje ich z ojcowską miłością. Bohater szczerze kocha Teby, chociaż nie wie, że z nich pochodzi. Król nie może spokojnie spać, gdy w jego mieście źle się dzieje. Zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności, która na nim ciąży. Musi dowiedzieć się, dlaczego na Teby spadł gniew bogów. Edyp postanawia odkryć przyczynę klęsk i zarazy za wszelką cenę. Podświadomie obawia się jednak, że problem leży w nim, a nie świecie zewnętrznym.
Oddanie Edypa można zauważyć w rozmowie z Kapłanem. Król deklaruje, że zrobi wszystko, aby odkryć przyczynę klęsk oraz przywrócić spokój i dobrobyt w Tebach. Edyp wysyła więc Kreona do wyroczni delfickiej. Okazuje się, że Teby będą karane przez bogów, dopóki w mieście znajduje się zabójca Lajosa. Edyp zamierza zrobić wszystko, aby znaleźć mordercę i wygnać go z Teb. Bardziej ceni dobro miasta, niż własne życie. Przysięga ludowi, że jeśli nie wywiąże się ze swojego obowiązku, zostanie przeklęty. Edyp nie jest jednak wolny od wad. Unosi się pychą i nie dopuszcza do siebie słów krytyki. Początkowo nie wierzy Tyrezjaszowi, który mówi mu, że jest mordercą. Między Edypem, Kreonem i Tyrezjaszem dochodzi do kłótni, a król oskarża ich o zdradę. Edyp okazuje się porywczy i gwałtowny, podobnie jak w momencie zabicia Lajosa.
Wybuchowy charakter w przeszłości doprowadził Edypa do zbrodni. Nieświadomie zabił na rozdrożu własnego ojca. Dla swojej rodziny Edyp jest jednak łagodny i troskliwy. Opiekuje się żoną i dziećmi. Dba o dobro nie tylko Jokasty i swojego potomstwa, ale też przybranych rodziców. Gdy usłyszał przerażającą przepowiednię, postanowił opuścić Korynt, przekonany że w ten sposób ratuje siebie i rodziców od grzechu. Nie mógł jednak wiedzieć, że paradoksalnie dąży do wypełnienia fatum, a nie przed nim ucieka. Edyp jest bohaterem tragicznym, który nie ma wpływu na własny los. Jego historia dowodzi, że człowiek nie jest w stanie zmienić woli bogów. Los Edypa został określony w momencie narodzenia. Bohater jest mądrym, rozsądnym człowiekiem. Zdołał rozwiązać zagadkę sfinksa i uwolnić miasto od potwora, czego nie mógł dokonać żaden z Tebańczyków. Inteligencja nie jest w stanie uchronić go przed wypełnieniem przeznaczenia.
Bohater jest więc zmienny, emocje mają ogromny wpływ na jego postępowanie. Przez całe życie towarzyszy mu lęk przed wypełnieniem się przepowiedni oraz niepewność własnej tożsamości. W Koryncie Edyp bywał nazywany wyrzutkiem. Podświadomie stara się więc odkryć prawdę o sobie samym, chociaż się jej obawia. Bohater zaczyna domyślać się własnej tożsamości po słowach Tyrezjasza, ale początkowo nie dopuszcza tych wieści do siebie. Wpada w gniew, oskarżając Kreona i wróżbitę o zdradę. Wierzy w boską sprawiedliwość i mądrość, ma nadzieję, że siła wyższa pomoże mu odnaleźć zabójcę Lajosa. Jokasta próbuje powstrzymać Edypa przed poznaniem całej prawdy, ponieważ jest ona zbyt przerażająca. Król Teb jednak nalega, chce zobaczyć parobka, który w niemowlęctwie miał porzucić go w górach.
Bohater wykazuje się odwagą. Wybiera prawdę, zamiast spokoju. Gdy jednak Edyp dowiaduje się, że w rzeczywistości jest synem Lajosa i Jokasty, nie może poradzić sobie z tą informacją. Bohater zdaje sobie sprawę, że dopuścił się ojcobójstwa i kazirodztwa. Oślepia się i udaje na tułaczkę. Mimo dramatycznej sytuacji, Edyp wywiązuje się ze swoich królewskich obowiązków. Przysiągł, że wypędzi zabójcę Lajosa z Teb, dlatego je opuszcza. Chce odpokutować grzechy i uwolnić miasto od zarazy. Mimo swoich wad, Edyp jest dobrym władcą, ojcem i mężem. Staje się ofiarą fatum, od którego nie można uciec.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.