Akcja dramatu Juliusza Słowackiego „Balladyna” koncentruje się głównie wokół motywu zbrodni. Dopuszcza się jej kilku bohaterów. Pierwszym z nich jest król Popiel IV, który po odebraniu władzy Popielowi III, sprawuje krwawe, despotyczne rządy. Utwór koncentruje się jednak głównie na zbrodniach, dokonanych przez tytułową bohaterkę. Najpierw pozbawia życia swoją siostrę, Alinę, żeby wygrać z nią w konkursie zbierania malin i zostać żoną Kirkora.
Początkowo kobieta wpada w panikę, ale nie chce, żeby dokonana przez nią zbrodnia była tylko snem. Żądza władzy i pieniędzy jest zbyt silna. Na czole Balladyny pojawia się krwawe znamię - szkarłatna plama, której nie można usunąć. Po ślubie z Kirkorem, bohaterka zaczyna działać wspólnie ze swoim kochankiem, Kostrynem. Pozbawiają życia Gralona, ponieważ Balladyna obawia się, że zna prawdę o śmierci Aliny. Kobieta zabija także Grabca i odbiera mu koronę Lecha. Każe zamordować również Pustelnika. Podczas walki o władzę z Kirkorem, Balladyna przekupuje jego wojsko. Mąż ginie na polu bitwy. W końcu, kobieta truje także swojego wspólnika Kostryna, mimo że spodziewa się jego dziecka. Przyczynia się też do śmierci swojej matki - Wdowy, która umiera na torturach. Pierwsza zbrodnia powoduje cały łańcuch morderstw, które mają zapewnić Balladynie władzę i ukryć prawdę o jej przeszłości.
Z licznymi zbrodniami wiąże się motyw śmierci. W utworze jest ona nienaturalna, następuje na polu bitwy lub w wyniku morderstwa. Balladyna po kolei usuwa wszystkie osoby, które są dla niej niewygodne. Śmierć zostaje przedstawiona również w absurdalny sposób. Filon zakochuje się w martwym ciele Aliny. Jest romantykiem i idealistą, liczy że Pustelnik jest w stanie ją wskrzesić. Giną wszyscy pretendenci do gnieźnieńskiego tronu. Śmierć staje się również sposobem na wymierzenie sprawiedliwości. Balladyna wydaje na siebie wyrok, ponieważ jest przekonana, że nigdy nie poniesie kary. Niespodziewanie ginie, rażona piorunem.
Istotny jest motyw władzy, której żądza staje się motorem działań bohaterów. Kirkor kieruje się w walce chęcią przywrócenia sprawiedliwych rządów Popiela III, prawowitego właściciela korony Lecha. Działania Balladyny są jednak całkowicie inne. Kobieta nie zasługuje na władzę, jest okrutna i bezwzględna. Dla zdobycia wysokiej pozycji decyduje się zamordować Alinę, a od momentu ślubu z Kirkorem, jej żądza wciąż rośnie. Nie wystarcza jej bycie panią na zamku, pragnie zostać królową. Dopuszcza się kolejnych niemoralnych czynów, aby osiągnąć swój cel. Władza kusi nie tylko Balladynę. Nawet prosty mężczyzna - Grabiec, pragnie zostać królem dzwonkowym. Poznaje najciemniejszą stronę władzy, zostaje zamordowany przez swoją rywalkę.
W utworze obecny jest motyw miłości, chociaż prawdziwe uczucia praktycznie się w nim nie pojawiają. Goplana zakochuje się w Grabcu, ale pani jeziora i zwyczajny śmiertelnik mają ze sobą niewiele wspólnego. Mężczyzna traktuje ją z niechęcią i nie przestaje romansować z Balladyną. Ich związek również nie jest prawdziwy, Grabiec ze spokojem przyjmuje ślub kochanki. Balladyna bez wahania zabija go, aby odebrać mu koronę Lecha. Kobieta nie jest również zainteresowana Kirkorem, traktuje go tylko, jako narzędzie do zdobycia władzy i bogactwa. Gdy zbliża się do celu, postanawia pozbyć się męża.
W podobny sposób traktuje Kostryna, ponieważ nie chce dzielić się z nim władzą oraz obawia się zdemaskowania. Również Kirkor podchodzi do planów małżeńskich w chłodny sposób. Poszukuje ładnej, posłusznej żony z ubogiej rodziny, ponieważ tak poradził mu Pustelnik. Nie zamierza poznawać bliżej córek Wdowy, postanawia wybrać tą, która nazbiera więcej malin. Ideę miłości ośmiesza idealista Filon, który zakochuje się w martwym ciele Aliny. Mężczyzna woli, aby miłość pozostała w sferze fantazji, nie potrafi znaleźć realnej wybranki. W utworze szczera jest jedynie miłość macierzyńska Wdowy do jej córek. Kobieta idealizuje Balladynę, poznaje jej prawdziwą twarz dopiero, gdy zostaje wygnana z zamku podczas burzy. Nie wyjawia jednak imienia wyrodnej córki, nawet na torturach.
Istotny jest motyw cierpienia. Balladyna sama skazuje się na cierpienie, ponieważ przez popełnione zbrodnie traci spokój ducha. Przez resztę swoich dni musi wciąż zacierać ślady i obawiać się, że prawda wyjdzie na jaw. Prześladują ją duch Aliny, zapach malin i widok krwi. Dostrzega ją nawet na białych kwiatach. Cierpi również Pustelnik, który został zrzucony z tronu i musi prowadzić skromne życie, ukrywając się w leśnej chatce. Przez swoje doświadczenia, rozumie cierpienie innych i udziela trafnych rad. Cierpi także Wdowa, która musi pogodzić się z rzekomą ucieczką Aliny oraz lekceważącym traktowaniem ze strony Balladyny. Starsza córka każe spalić jej dom, ukrywa w zamku, a podczas uczty - wygania na zewnątrz w trakcie burzy. Gdy chce odebrać sobie życie, zostaje oślepiona przez piorun. Jej śmierć również jest okupiona cierpieniem, umiera podczas tortur.
Ważny jest motyw sądu. Balladyna przez koronacją musi wydać wyrok w trzech sprawach. Przysięga, że będzie sprawiedliwie sądzić winnych. Nie wie jednak, że zostanie zmuszona do wydania wyroku na samą siebie. Jako pierwszy, pojawia się Filon, który domaga się ukarania mordercy Aliny. Następnie, przybywa lekarz, poszukujący truciciela Kostryna. Pojawia się również Wdowa, która skarży się na swoją wyrodną córkę, ale nie zamierza wyjawić jej imienia. Chce odzyskać jej miłość, a nie narazić ją na surową karę. Balladyna trzykrotnie skazuje winnego na śmierć, nieświadomie decydując o swoim losie. Umiera, rażona piorunem. Można domyślać się, że jest to boska interwencja, mimo że dziejopis Wawel uważa to wydarzenie za przypadek.
W dramacie pojawia się motyw pioruna. Pustelnik uważa, że powinien razić niewdzięczne panny z arystokratycznych rodzin. Wdowa zsyła pioruny na zamek Kirkora, z którego wygnała ją Balladyna. Piorun oślepia Wdowę, która próbuje popełnić samobójstwo. Najbardziej widowiskowe jest jednak rażenie Balladyny piorunem podczas procesu sądowego, na którym sama skazuje siebie na śmierć.
W utworze obecny jest również motyw jaskółki. Goplana budzi się z zimowego snu, z wieńcem jaskółek na głowie. Te ptaki prowadzą także Kirkora do chaty Wdowy. Jaskółki krążą nad jej domem i płoszą się na widok Balladyny. Chętnie krążą jednak wokół Aliny, co oddaje jej łagodną naturę. Jaskółki pojawiają się też w żebraczej pieśni Wdowy.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.