Autorką opracowania jest: Adrianna Strużyńska.

Głównym bohaterem poematu „Boska komedia” jest alter-ego autora: Dante. Mężczyzna ma trzydzieści pięć lat, co poeta uznał za połowę życia. Jest jedyną żyjącą postacią poematu. Znajduje się w trudnej sytuacji, wpadł w niewolę grzechu, co symbolizuje zagubienie w ciemnym lesie. Odnowę moralną daje mu wędrówka przez Piekło, Czyściec i Raj, rzecz niemożliwa dla zwyczajnego śmiertelnika. Za sprawą swojej zmarłej ukochanej Beatrycze, Dante poznaje prawdę na temat spraw ostatecznych. Widok dusz cierpiących w Piekle, pokutujących za swoje winy w Czyśćcu oraz szczęśliwych w Raju sprawia, że bohater odczuwa różnorodne emocje. Czasem opanowuje go lęk, często płacze i mdleje z nadmiaru wrażeń. Chłonie otoczenie wszystkimi zmysłami, ma w sobie ogromną ciekawość świata. Dante posiada szeroką wiedzę na tematy polityczne i kulturalne. Z pokorą słucha jednak swoich przewodników i napotkanych dusz, które objaśniają mu zasady, rządzące światem. Nawrócenie Dantego to główny temat poematu. Podczas wędrówki przez zaświaty Dante dojrzewa i wyzbywa się kolejnych grzechów. Bohater odkrywa główną prawdę wiary, zdaje sobie sprawę, że Bóg jest miłością.

Pierwszy z przewodników Dantego to Wergiliusz, który prowadzi go przez Piekło i Czyściec. Jest postacią historyczną, jednym z najwybitniejszych rzymskich poetów epoki starożytności. Zasłynął głównie z poematu „Eneida”. W średniowieczu był odbierany jako mędrzec, czarodziej i prorok, ponieważ przewidział narodziny Chrystusa. Stanowi w utworze symbol mądrości i doskonałości literatury antycznej. Reprezentuje wartości kulturalne, polityczne i moralne, które zostały zapomniane na przełomie średniowiecza i renesansu. Wergiliusz to poetycki mistrz Dantego, którego bohater szczerze podziwia. Jest doskonałym przewodnikiem, pozwala swojemu podopiecznemu na wyciąganie własnych wniosków, ale też chroni go, naucza i objaśnia wydarzenia, których są świadkami. Wergiliusz nie może wejść z Dantem do Raju, ponieważ ze względu na czasy, w których się urodził, zmarł nieochrzczony. Nigdy nie zostanie więc zbawiony i nie ujrzy boskiego majestatu.

Ważną postacią poematu jest Beatrycze, wzorowana na prawdziwej postaci - Beatrycze Portinari, ukochanej Dantego z lat młodzieńczych. Podobnie jak poeta, Beatrycze zamieszkiwała Florencję. Kobieta przedwcześnie zmarła, co wywołało duchowy kryzys Dantego. Mężczyzna jest przekonany, że zmarła zasłużyła na pobyt w Raju. Beatrycze przyczynia się do nawrócenia bohatera, najpierw prosi Wergiliusza o przeprowadzenie go przez Piekło i Czyściec, a następnie sama pokazuje mu Raj. To dzięki jej interwencji, Dante oczyszcza się z grzechów. Beatrycze łączy w sobie realną postać oraz znaczenie symboliczne. Na początku jest piękną kobietą, ziemską miłością Dantego. Później staje się chrześcijańską świętą, pośredniczką między Bogiem a człowiekiem. Znajduje się wysoko w hierarchii mieszkańców Raju. Beatrycze stanowi ideał kobiecości, jest piękna, delikatna i opiekuńcza. Zmiana odbioru jej postaci symbolizuje przejście z miłości ziemskiej do umiłowania Boga.

Trzeci przewodnik Dantego to św. Bernard z Clairvaux. Prowadzi Dantego do Empireum, przed oblicze Boga. Był zakonnikiem cysterskim i doktorem Kościoła. Szczególną cześć oddaje Matce Boskiej.

Dante spotyka w Raju swojego prapradziadka - Kaciagwidę. Trafił na Marsa, podobnie jak wszyscy wojownicy za wiarę. Zginął podczas krucjaty cesarza Konrada. Przepowiada Dantemu wygnanie z Florencji i sukces poematu.

Główny bohater w Piekle rozmawia z Brunetto Latinim, literatem i astrologiem, przyjacielem ojca Dantego, który przepowiedział mu sławę syna.

Jedną z dusz przebywających w Piekle jest Francesca de Rimini, która uległa ziemskiej miłości. Była córką Widona z Polenty, który panował w Rawennie. Ojciec zmusił ją do ślubu z kalekim Janem Maletastą, chociaż kobieta kochała jego młodszego brata - Pawła. Gdy mąż nakrył kochanków, przebił ich szpadą. Kobieta wzbudza współczucie Dantego, mimo że złamała boskie przykazania.

Dante przedstawia historię Sapii ze Sieny, która na skutek wojny domowej uciekła do Kolii. Florentczycy wygrywali tam ze sieńczykami, co wywoływało jej zadowolenie. Ze względu na swoją zawiść w stosunku do rodaków, trafiła do Czyśćca.

Rolę strażnika Czyśćca pełni Katon Młodszy, zwany także Utycjańskim. Popełnił samobójstwo, gdy dostrzegł zagrożenie swobody Republiki rzymskiej ze strony Cezara. Mimo pogaństwa i samobójczej śmierci nie trafił do Piekła. Musi zapomnieć o swojej wiernej żonie, Marcji, ponieważ wyzwolenie z niewoli grzechu wymaga porzucenia wspomnień i pamiątek z przeszłości.

Dante spotyka w Czyśćcu Publiusza Stacjusza, który szczerze podziwia Wergiliusza. Jako młodzieniec trafił do Rzymu, gdzie zasłynął ze względu na swój talent poetycki. Jego najsłynniejsze dzieło to „Tebaida”.

W Czyśćcu przebywa również krewny Dantego - Foreze Donati. Ma wierną żoną - Annelę, która wciąż pamięta o zmarłym mężu. Za życia bohaterowie często razem ucztowali. Foreze to brat Pilardy, porwanej z klasztoru św. Klary, przebywającej po śmierci na Księżycu.

W utworze zostaje przedstawiona także historia nawrócenia cesarza Trajana. Z litości pomógł wdowie, błagającej o pomszczenie śmierci syna. Ten czyn wywołał poruszenie papieża Grzegorza Wielkiego, który wymodlił uwolnienie z Piekła pogańskiego cesarza.

Nawrócony został również król Hiskia, któremu prorok Izajasz przepowiedział rychłą śmierć. Król zaczął żarliwie się modlić, a Bóg nakazał Izajaszowi powrót i objawienie mu powrotu do zdrowia. Hiskia wyzdrowiał i żył jeszcze piętnaście lat.


Przeczytaj także: Boska komedia – dzieło przełomu epok

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.