Charakterystyka porównawcza Makbeta i lady Makbet

Autorką charakterystyki jest: Paulina Słoma.

Makbet i Lady Makbet to małżeństwo, bohaterowie dramatu autorstwa Williama Szekspira pt. „Makbet”. Mimo tego iż bohaterowie są parą, różnią się między sobą znacząco. Tym, co ich łączy, jest bez wątpienia pragnienie władzy.

Makbet – tytułowy bohater dramatu – początkowo charakteryzował się takimi cechami jak męstwo, rycerskość, oddanie władcy i waleczność. Był świetnym dowódcą – sprawiedliwie i rozważnie zarządzał wojskiem, odnosił się z szacunkiem do osób jemu podległych i zjednywał sobie sympatię otoczenia. Jednak, pod wpływem spotkania z wiedźmami, które przepowiedziały mu zmianę jego losu, przeszedł przemianę.

Trzy wiedźmy, które napotkał Makbet po bitwie pod Fortes, traktują go jak króla. Wróżą mu szybką karierę, sławę, władzę oraz niezmierzone możliwości. W swoich wypowiedziach odpowiednio go tytułują – najpierw tanem Glamis, później tanem Kawdor, a w rezultacie przyszłym królem. Makbet w momencie rozmowy z wiedźmami był już, ze względu na swojego ojca, tanem Glamis. Krótko po widzeniu z czarownicami przed Makbetem stają posłańcy, który informują go o tym, że król zdecydował się nadać mu tytuł tana Kawdor. Zszokowany bohater przypomina sobie przepowiednie wiedźm, dostrzega kolejność, w jakiej go tytułowały i od tego momentu jego jedynym celem staje się żądza władzy, którą skutecznie podsyca jego żona.

Makbet, w celu zdobycia korony, nie waha się nawet posunąć do morderstwa. Zabija Dunkana, Banka oraz żonę i dzieci Makdufa. Pierwsze morderstwo odbiło się na psychice Makbeta ogromnym piętnem – coraz bardziej popadał on w szaleństwo. Stawał się oschły, nieczuły oraz pozbawiony litości. Przepowiednia wiedźm doprowadziła go do całkowitej destrukcji. Dla Makbeta zaczął liczyć się wyłącznie tron i honory, które wiążą się z funkcją władcy. Spotkanie z czarownicami wyzwoliło w bohaterze najbardziej skryte pragnienia, nad którymi nie potrafił zapanować.

Przede wszystkim tym różniła się od swojego męża Lady Makbet. Od zawsze była kobietą twardo stąpającą po ziemi. Posiadała chłodny, analityczny umysł. Jej również zależało na tym, żeby Makbet objął tron, a ona sama mogła zostać królową, jednak podchodziła do tego celu bardziej racjonalnie – swoje działania wolała opierać na spiskach i planowaniu. Namawiała Makbeta do popełniania coraz to straszliwszych zbrodni, jednak sama nie pałała obłąkańczą żądzą mordu w celu osiągnięcia swoich zamierzeń. Była to postać, która bardzo źle wpłynęła na kondycję psychiczną Makbeta. Potrafiła szantażować go, wymuszać konkretne działania podsycając wizje władzy, które objęły do reszty umysł jej męża.

Kobieta, podobnie jak Makbet, od razu uwierzyła w przepowiednie wiedźm. To ona zasugerowała mężowi, że najszybszym sposobem na zdobycie władzy może być morderstwo Duncana. Pomaga mu w jego zabójstwie – przynosi na miejsce zbrodni sztylet i marze krwią zmarłego zamroczonych wartowników, którzy śpią w pobliżu. Zależy jej na tym, by to na nich padł zarzut morderstwa. Wszystkie jej działania są dopracowane i przemyślane. Żona Makbeta jest kobietą z natury złą – tym różni się od swojego męża. Przepowiednia wiedźm nie była dla niej, tak jak dla jej męża, głównym powodem planowania zbrodni, a jedynie okazją, dzięki której władza mogła znaleźć się w zasięgu jej ręki. Kobieta od zawsze pragnęła władzy i bogactw.

Lady Makbet była osobą zdecydowanie bardziej silną psychicznie niż Makbet, jednak popełnione przez jej męża czyny odbiły się również na jej psychice. Po czasie zaczęły ogarniać ją potężne wyrzuty sumienia. Objawiało się to nie tylko stopniowym podupadaniem na zdrowiu kobiety, ale również przewidzeniami, halucynacjami i omamami. Wydawało jej się, że wciąż ma krew na rękach. Za wszelką cenę starała się ją zmyć, co jeszcze bardziej wpędzało ją w stany lękowe. Nie mogąc poradzić sobie ze swoją przeszłością popełnia samobójstwo.

Makbet z konsekwencjami swoich zbrodni radził sobie zupełnie inaczej. Stopniowo popadał w coraz większe odrętwienie, które nie pozwalało mu właściwie odczuwać emocji. Gdy otrzymuje wiadomość o śmierci swojej żony nie przeżywa żałoby ani nie pogrąża się w smutku. W jego życiu istotny jest tylko jeden cel – osiągnięcie władzy. Ludzie z otoczenia Makbeta zaczynają go coraz bardziej unikać. Przeraża ich to, czym stał się wcześniej ceniony rycerz. Bohater dramatu tak bezgranicznie zaufał przepowiedniom wiedźm, że w momencie zagrożenia własnego życia udał się do nich po kolejną wskazówkę. Te informują go, że nie zginie z rąk mężczyzny „zrodzonego z kobiecego łona”. Pewny siebie Makbet wyrusza na bitwę z Makdufem i w starciu z nim umiera. Okazało się bowiem, że Makduf urodził się poprzez cesarskie cięcie.

Zestawiając postacie Lady Makbet i Makbeta można zauważyć, że to kobieta była osobą o wiele silniejszą mimo tego, że wyrzuty sumienia doprowadziły ją do samobójstwa. Posiadała chłodny umysł, potrafiła planować i zastanawiać się, co będzie dla niej najbardziej opłacalne. Natomiast Makbet był mężczyzną słabym, podatnym na emocje i manipulacje. Jego wcześniej wyznawane wartości uległy zatraceniu w momencie, w którym wiedźmy przewidziały mu zdobycie władzy. Pragnienie bycia królem Makbet odczuwał tak silnie, że nie potrafił samodzielnie sobie z tym poradzić. Szukał wsparcia u wiedźm i u swojej żony. W rezultacie nie podejmował własnych decyzji, a jedynie dawał się prowadzić zaleceniami i radami innych. Nie potrafił odróżnić co jest dobre, a co złe – dlatego przystawał na każdy plan Lady Makbet.

Lady Makbet i jej mąż to postacie negatywne i tragiczne. Nie potrafili poradzić sobie ze swoimi ambicjami ani wspierać się nawzajem. Te cechy były wspólne dla małżeństwa, co ściągnęło na nich wyłącznie nieszczęścia. Być może, gdyby Lady Makbet starała się studzić zapał Makbeta, a Makbet nie zgadzał się na wszystkie propozycje swojej żony, nie doszłoby do wielu śmierci, za które winę ponoszą małżonkowie. Portrety głównych bohaterów ukazują najmroczniejsze fragmenty ludzkiej psychiki – ani ich wzajemne przywiązanie, ani zdrowy rozsądek Lady Makbet – nie były w stanie zagłuszyć żądzy bogactwa i władzy, jaka ich opanowała. Swoim dramatem Szekspir przedstawił proces powolnej utraty zmysłów, która związana jest z możliwością zdobycia nieograniczonej władzy.


Przeczytaj także: Lady Makbet - charakterystyka

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.